1. Nguyên lý cơ bản
Máy biến áp hoạt động dựa trên hiện tượng cảm ứng điện từ. Khi dòng điện xoay chiều chạy qua cuộn dây sơ cấp, nó tạo ra từ trường biến thiên trong lõi thép. Từ trường này cảm ứng điện áp trong cuộn dây thứ cấp, tạo ra điện áp đầu ra theo nhu cầu sử dụng.
2. Cấu tạo chính của máy biến áp
- Lõi thép (Core): Dẫn từ thông, giảm tổn hao.
- Cuộn dây sơ cấp (Primary winding): Nối với nguồn điện đầu vào.
- Cuộn dây thứ cấp (Secondary winding): Cấp điện áp ra cho tải.
- Vỏ máy & dầu biến áp (hoặc vật liệu cách điện): Làm mát, cách điện, bảo vệ thiết bị.
3. Các bước hoạt động
- Nhận điện áp xoay chiều từ lưới điện hoặc máy phát điện.
- Biến đổi điện áp thông qua sự chênh lệch số vòng dây giữa cuộn sơ cấp và cuộn thứ cấp.
- Nếu số vòng cuộn thứ cấp > sơ cấp → tăng áp.
- Nếu số vòng cuộn thứ cấp < sơ cấp → giảm áp.
- Cung cấp điện áp đầu ra phù hợp cho tải tiêu thụ (nhà máy, tòa nhà, khu dân cư…).
4. Phương thức làm mát
Để đảm bảo hoạt động ổn định, máy biến áp có 2 cơ chế chính:
- Máy biến áp dầu: Làm mát bằng dầu, hiệu suất cao, thường dùng ngoài trời.
- Máy biến áp khô: Làm mát bằng không khí, an toàn PCCC, dùng trong nhà.
Phương thức hoạt động của máy biến áp tuy dựa trên nguyên lý đơn giản, nhưng giữ vai trò cực kỳ quan trọng trong truyền tải – phân phối – ổn định điện năng. Hiểu rõ cơ chế này khách hàng sẽ dễ dàng lựa chọn đúng loại máy biến áp, đảm bảo hiệu quả và an toàn cho mọi dự án.
